آیات ۱۸ تا۲۰ سوره مبارکه اسرا
وضعیت و سرانجام هر یک از دو گروه دنیاخواه و آخرت طلب را تبیین کرده و به نکات بسیار مهمی اشاره میکند که در اینجا به سه نکته اشاره می کنیم۱-آیه ۱۸ درباره دنیاخواهان نمی گوید هر کس به دنبال دنیا برود به هرچه بخواهد می رسد ؛ بلکه دو قید برای آن زده است. اول اینکه تنها به بخشی از آنچه می خواهد می رسد و آن همان مقداری است که ما بخواهیم(ما نشاء) و دوم اینکه همه افراد به هیمن مقدار نیز نمی رسند ؛ بلکه تنها گروهی که تا مشخص کردیم ازآنها به متاع دنیا خواهند رسید(لمن نرید). به این ترتیب نه همه دنیا پرستان به دنیا می رسند، و نه آنها که می رسند، به همه آنچه می خواهند می رسند. زندگی روز مره نیز این دو محدودیت را به وضوح به ما نشان می دهد. چه بسیار کسانی که شب و روز می دوند و به جایی نمی رسند، و چه بسیار کسانی که آرزوی دور و درازی در این دنیا دارند که تنها بخش کوچکی از آن را به دست می آورند.
۲-آیه ۱۸ اینکه درباره دنیاپرستان می گوید: «جهنم را برای آنها قرار خواهیم داد» ؛ ولی آیه ۱۹ در مورد عاشقان آخرت می فرماید: «سعی و تلاش آنها پاداش داده خواهد شد» ؛ یعنی تلاش آنان مورد تشکر و قدردانی پروردگار است.
این تعبیر، از اینکه بگوید پاداششان بهشت است، بسیار جامع تر و والاتر است، چرا که تشکر و قدردانی هر کس به اندازه شخصیت و سعه وجودی او ست ؛ نه به اندازه عملی که انجام گرفته است. روی این حساب، تشکر و قدردانی خدا، متناسب با ذات بی پایان اوست و انواع نعمت های مادی ومعنوی و آنچه در تصور ما بگنجد و نگنجد، در آن جمع است.
۳- در آیه ۲۰ می خوانیم که خداوند بخشی از نعمت هایش را در اختیار همگان می گذارد و نیکان و بدان، همگان از آن استفاده می کنند. این اشاره به آن بخش از نعمت هاست که ادامه حیات متوقف بر آن است و بدون آن انسان نمی تواند یک انتخابگر باشد. به تعبیر دیگر، این همان مقام رحمانیت خدا است که فیض عاشق مؤمن و کافر را شامل می شود ؛ ولی در ماوراء اینها، نعمت هایش بی پایان است که مخصوص مؤمنان و نیکان است. البته تذکر این نکته لازم است که منظور از دنیاخواهی در این آیات و آیات مشابه هدف قرار دادن دنیا و لذت و زیبایی های آن است ؛ وگرنه نگاه به دنیا به عنوان وسیله رسیدن به آخرتی آباد، امری مطلوب و مورد نظر آفریدگار جهان هستی است و دعا و تلاش برای داشتن دنیایی آباد به منظور وصول به آخرتی آبادتر، نه تنها نکودیده نیست، بسیار پسندیده و درست است.
منبع: تفسیر نمونه جلد۱۲ص۶۳
سید عبداله جعفری مشاور فرهنگی
این مطلب بدون برچسب می باشد.
ثبت دیدگاه